Kanserli Tazmanya Canavarlarını tespit eden yapay zeka çalışması yankı uyandırdı

İlham verdiği çizgi film karakteri ile herkesin yakından bildiği Tazmanya Canavarının popülasyonunu tehdit eden en önemli risklerin başında kanser geliyor. Sadece Avustralya'nın güneydoğusunda bulunan Tazmanya adasında yaşayan, dünyanın en büyük etçil keseli olan Tazmanya Canavarları, türlerini tehdit eden kansere karşı Yakın Doğu Üniversitesi araştırmacılarının yer aldığı uluslararası proje ile korunabilecek.

Tazmanya Canavarları oldukça agresif canlılar olarak biliniyor. Dolayısıyla yüzlerindeki yaraların, kanser nedeniyle mi doğal nedenlerle mi meydana geldiğini belirlemek hayati önem taşıyor. Yakın Doğu Üniversitesi araştırmacılarının imza attığı proje de kamera görüntülerini yapay zeka desteği analiz ederek kanserli Tazmanya Canavarlarını belirleyebiliyor.

Yakın Doğu Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Biyomedikal Mühendisliği öğretim üyeleri Yrd. Doç. Dr. Fatih Veysel Nurçin, Dr. Niyazi Şentürk ve Bilgisayar Mühendisliği Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Elbrus Imanov'un hazırladığı yapay zeka destekli algoritma, kamera görüntüleri üzerinden cilt kanserine yakalanan Tazmanya Canavarlarını tespit edebiliyor. İmza atılan çalışmaya "Save the Tasmanian Devil" programında görevli ekolojist Karen Fagg ve aynı programda görev alan vahşi yaşam biyologu Sam Thalmann da destek veriyor.

Kanser, Tazmanya Canavarlarını tehdit ediyor

Son yıllarda Tazmanya Canavarlarında sık görülen endemik bir kanser çeşidi, doğal yaşamı Tazmanya ile sınırlı olan bu canlıların yaşamlarını tehdit ediyor. "Şeytan yüz tümörü hastalığı (DFTD)" olarak adlandırılan bu kanser, Tazmanya Canavarlarının yüz, ağız ve boyun bölgelerinde görülüyor ve canavarların birbirlerini ısırması ile kolayca yayılıyor. 1996'da ilk kez saptanan bu hastalık, Tazmanya Canavarlarının yaklaşık altı ay içerisinde ölmesine neden olabiliyor.

Proje araştırmacılarından Yakın Doğu Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Biyomedikal Mühendisliği öğretim üyeleri Yrd. Doç. Dr. Fatih Veysel Nurçin, bir ilke imza atarak hazırladıkları yapay zeka destekli projenin, kanserli Tazmanya Canavarlarınının hızlı bir şekilde tespit ederken diğer yandan bu hastalığın, vahşi doğada nasıl yayıldığının anlaşılmasına da büyük bir katkı sunacağını vurguluyor.

Çalışma Avustralya'da büyük ses getirdi

Yapay zeka destekli kameralarla izlenen Tazmanya Canavarlarında kanseri saptayabilen çalışma, Avustralya ve Yeni Zelanda'da da büyük ses getirdi. Avustralya ve Yeni Zelanda'nın önemli bilimsel yayınlarından Scimex'te yayımlanan çalışma bölgelerde yaşayan bilim insanları tarafından da büyük ilgi gördü. Çalışma aynı zamanda yine bilim haberleriyle ön plana çıkan Cosmos Magazine'de de yayımlandı. Araştırmacıların çalışmalarının detaylarını aktardığı bilimsel makale ise Avustralya'nın en önemli bilimsel yayınlarından Csiro Publishing de yayına alındı.

 

FATİH RÜZGAR